چرا زنها 6 سال زودتر از مردها مجبور به انجام نماز و روزه و سایر تکالیف شدهاند؟ آیا این ظلم در حق زنها نیست؟
این سوالی است که ممکن است در ذهن و زبان خیلی از زنان جامعه طرح شده باشد که براستی آیا این بلوغ زودهنگام زن نسبت به مرد، مطابق با قانون فراگیر عدل خداوندی است؟ مکلف شدن زودهنگام زنان به تکالیف سنگین شریعت، آیا تبعیض ناروا نسبت به او انگاشته نمی شود؟
حکیم و مفسر فرزانه قرآن، استاد جوادی آملی در کتاب وزین ”زن در آئینه جمال و جلال خداوند” این سوال را چنین پاسخ گفته اند:
نه تنها در حق زنها ظلم نشده است بلکه آنها مورد عنایت ویژه قرار گرفتهاند. شما بارگاهی را تصور کنید که بدون اذن ورود، نمیتوان وارد آن شد؛ اگر در آن بارگاه رفیع، کسی زن را شش سال زودتر از مرد راه بدهد معلوم میشود که این زن بیش از مرد مورد عنایت صاحب بارگاه قرار گرفته است. دین عنایت خاصی نسبت به زن داشته است که او را زودتر از مرد مشرّف به درگاه حضرت حق نموده است. بلوغ در واقع مشرف شدن است نه مکلّف شدن، بزرگان اهل سلوک میگویند ما با بلوغ مشرف شدهایم نه مکلف، چون زحمت و مشقتی در کار نیست. بلکه شرف در کار است، امام سجاد(ع) در مناجات الذاکرین میفرمایند: «یا مَنْ ذِکْرُهُ شَرَفٌ» یعنی ای خدایی که نام تو مایه شرافت است.
بنابراین اگر کسی به جایی برسد که لیاقت ذکر خدا را پیدا کند و به یاد خدا باشد و خدا هم به یاد او باشد، شرافتی نصیب او گردیده است و زن شش سال قبل از مرد به این شرافت میرسد. زن باید این مطلب را خوب درک کند که دین صریحاً به مرد میگوید تو برو و شش سال دیگر بازی کن، ولی زن را به حضور میپذیرد. مثل اینکه در یک مجمع علمی به بچهها بگویند شما بروید بازی کنید، اینجا جای شما نیست، امّا بزرگترها را اجازه ورود بدهند.
این شش سال زودتر مکلف شدن نه برای آن است که زن ناقص است بلکه برای آن است که زن ریحانه است و این گل فقط باید به دست باغبان باشد و باغبانِ این گل، فقط قرآن و عترت و ذات اقدس اله است. درست است که باغبان هر انسانی خداست1 منتها همان باغبان بهتر میداند که کدام گل را بهتر و زودتر از دیگر گلها باید حفظ کرد. کدام نهال را باید بیشتر پذیرائی کرد. این پذیرائی ویژه الهی نشانه عظمت زن است. وقتی زن عظمت خود را مییابد که بداند خدا او را شش سال زودتر از مرد میپذیرد. با این بینش در مییابیم که نه تنها در این مورد به زنها ظلمی نشده بلکه آنها مورد عنایت ویژه قرار گرفتهاند، چون سازنده و تربیتکننده زنان و مردان صالح و نمونه هستند.